'Ενα απόγευμα στον Πειραιά

Γράφει η Κατερίνα (Karry Karry)

Πολλές οι καταστάσεις και οι εικόνες από την Τρίτη στον Πειραιά και από Επιβατικό Σταθμό της Ε1. Πραγματικά η εμπειρία ήταν έντονη. 

Πρώτα απ' όλα η πληθώρα των ατόμων που βρίσκονται στο λιμάνι μέσα και έξω (με σκηνές και sleeping bags) από τα κτήρια της Ε3, στο Πέτρινο, στην Ε1.

Φτάνοντας στο κτήριο της Ε1 πήγαμε στο πίσω μέρος που ήταν η αποθήκη όπου ακούραστοι (?) άνθρωποι προσπαθούσαν να βάλουν μια τάξη κάποιοι ήρεμοι και κάποιοι με φωνές... στην ατμόσφαιρα ένοιωσα ένταση, κούραση και πείσμα. Ένοιωσα ότι όλοι προσπαθούσαν με ότι δυνάμεις είχαν (?).
Ενημερώσαμε για την παρουσία μας και πήγαμε μπροστά να ετοιμαστούμε. Δυο τρεις εθελόντριες (?) με σκούπες και φαράσια περιδιάβαιναν το χώρο εξωτερικά καθαρίζοντας.

Κοιτάξαμε μπροστά το κτήριο. Βοτσαλωτό πλακάκι μέχρι τα μαρμάρινα σκαλιά ( = ακατάλληλο για να ζωγραφίσεις στο έδαφος) και μετά ένα μεγάλο μαρμάρινο πλατύσκαλο πριν την πόρτα της εισόδου. Αριστερά στο πλατύσκαλο ένα ζευγάρι ξαπλωμένο σε κουβέρτες και δύο σκουπιδοτενεκέδες. Πήγαμε στην δεξιά πλευρά της εισόδου όπου υπήρχε και μια στενή ράμπα και βρήκαμε και ένα τραπεζάκι ικεα. Πριν προλάβουμε να βρούμε το πιο κατάλληλο σημείο, να στρωθούμε στο πάτωμα και να βγάλουμε τα πράγματά μας, βγήκε το κάλεσμα από τον μεταφραστή με την ντουντούκα.
Τα παιδιά ξεχύθηκαν με ένταση και με βία από μέσα προς εμάς σαν να μοιράζαμε εισιτήριο για Γερμανία. Ο νεαρός μεταφραστής προσπαθούσε με ένταση και φωνές μέσω της ντουντούκας, να σταματήσει την ορμή προς εμάς των παιδιών (μου φάνηκαν πάνω από 60). Δεν χωρούσαμε.

Η Έλενα έστρωσε όσο πιο γρήγορα μπορούσε το νάιλον και μάζεψε καμιά 12καριά παιδιά γύρω της. Οι υπόλοιπες προσπαθούσαμε να δούμε τι θα κάνουμε. Τα παιδιά ερχόντουσαν κατά πάνω μας και τότε εμφανίστηκαν κάποια τραπέζια ικεα που προσπαθήσαμε να τα βάλουμε τέτοιο τρόπο ώστε να χωρέσουν όσα περισσότερα παιδιά γίνεται και να μπορέσουμε να έχουμε την εποπτεία τους. Ο νεαρός με την ντουντούκα συνέχιζε να φωνάζει και η ένταση είχε πιάσει κόκκινο.
Αυθόρμητα του είπα να είναι πιο ήρεμος και να μιλάει λίγο πιο σιγά. Γελώντας το έκανε, πάντα μέσα από την ντουντούκα και μ' έκανε να γελάσω και εγώ. Δεν ξέρω τι έχουν να αντιμετωπίσουν καθημερινά αυτοί οι άνθρωποι, πείτε τους με ότι όνομα θέλετε αλληλέγγυους ή εθελοντές ή -σαν εμένα- Ανθρώπους. Καταλαβαίνω ότι αντιμετωπίζουν πάρα πολλά και αυτό γίνετε καθημερινά με πάρα πολλούς ανθρώπους που κάθε φορά είναι καινούριοι και γι' αυτό προσπαθούν με κάθε τρόπο να εξασφαλίσουν μια κάποια τάξη. Κάποιοι φεύγουν από την δουλειά τους και κατεβαίνουν κατευθείαν στον Πειραιά καθημερινά... υποκλίνομαι...

Τα παιδιά ήταν κουμπωμένα στην αρχή και έφεραν την ένταση της στιγμής (και ποιός ξέρει τι άλλο) για αρκετή ώρα. Σιγά σιγά όλα ηρέμησαν και τα πράγματα έγιναν μαγικά όπως γίνονται πάντα τα πράγματα με τα παιδιά. Δεν είχαμε διερμηνέα και νομίζω ότι αυτός ήταν και ο λόγος που η επικοινωνία ήταν πιο άμεση και ζεστή παρ' ότι ολίγον πιο δύσκολη. “Αναγκαζόμουν” να κοιτάω στα μάτια όποιον μιλούσα (μιλούσα ελληνικά) δείχνοντας τι θέλω και τι αισθάνομαι με το πρόσωπο και την κίνηση.
Παιδιά ευγενικά που ψιθυρίζοντας σου τραβούσαν το φουστάνι για να σου δείξουν την ζωγραφιά τους, παιδιά κτητικά που κρατούσαν 10 μαρκαδόρους σε ένα χέρι, παιδιά που μοιραζόντουσαν το μπλόκ ιχνογραφίας τους και τα χρώματά τους με τα άλλα παιδιά, παιδιά που έκλαιγαν και προσπαθούσες να τα παρηγορήσεις, παιδιά που χαμογελούσαν πονηρά όταν σου έδιναν μια καρδιά με βέλος και ζητούσες να μάθεις ποια είναι η αγαπημένη, παιδιά ήρεμα που έδιωχναν τους γονείς τους από κοντά τους γιατί περνούσαν καλά μαζί μας, παιδιά απότομα που έδιναν κλοτσιές από θυμό... όλων των “ειδών” τα παιδιά.

Παρ' ότι είχε πια σκοτεινιάσει συνέχιζαν να ζωγραφίζουν και να έχουν ανάγκη για παιχνίδι και επαφή. Φτιάξαμε δύο κουτσό με κάτι κιμωλίες που είχαμε και δείξαμε πως παίζεται το παιχνίδι, κάποιες από εμάς μια μπάλα από χαρτιά και δοκιμάσαμε “τα μήλα”. Την ίδια στιγμή ήρθε ένα βαν και χωρίς να το καταλάβουμε πως, αθόρυβα και ήρεμα σχηματίστηκε μια ουρά πίσω του από ενήλικες για κάποιο μοίρασμα φαγητού (?). Συνεχίσαμε να παίζουμε ανεπηρέαστοι.

Τα παιδιά μας χρειάζονται. Μας χρειάζονται για να νιώσουν ηρεμία, να παίξουν, να γελάσουν να εκφραστούν μέσα σε ένα κομμάτι της ζωής τους γεμάτο δυσκολίες, ένταση και αβεβαιότητα. Όσοι πιο πολλοί είμαστε κοντά τους τόσο θα μπορέσουμε να το καταφέρουμε αυτό με επιτυχία.

Ο Μαχμούτ

Ο Μαχμούτ

Ήταν δύσκολος. Πραγματικά. Σαν σε μανία κυκλοφορούσε ανάμεσα στις ομάδες των παιδιών που αφοσιωμένα ζωγράφιζαν πάνω στα χαρτιά τους και τους άρπαζε τους μαρκαδόρους, τα χτύπαγε, τους τράβαγε τα μαλλιά.
Και έκλαιγε. Άρπαζε και έκλαιγε. Άρπαζε και έκλαιγε.
Τα μικρά τετράχρονα δάχτυλά του ξεχείλιζαν από μαρκαδόρους και ξυλομπογιές και στο πέρασμά του έκανε τα κοριτσάκια να κλαίνε για τις χαμένες μπογιές και τις ζωγραφιές που εκδικητικά τους βεβήλωνε. Προσπαθούσαμε όλοι στην ομάδα να τον συνετίσουμε. Μάταια. Αχόρταγος, βίαιος και εκδικητικός, άρπαζε και έκλαιγε. Άρπαζε και έκλαιγε.
Όταν άρπαξε και το γεμάτο με μπογιές κουτί που χρησιμοποιούσε μια ομάδα και έκατσε πεισματικά πάνω του για να αποτρέψει με το σώμα του όποιον θα ήθελε να του το πάρει, τότε αποφάσισα να τον πλησιάσω.
Έκατσα στο πάτωμα δίπλα του και αποφασιστικά του πήρα το κουτί για να το βάλω πάλι στο κέντρο του τραπεζιού για να συνεχίσει την εργασία της η ομάδα.
Έκλαιγε γοερά. Έκλαιγε με απόγνωση και άπλωνε με επιμονή τα χέρια για να αρπάξει τους μαρκαδόρους από τα χέρια των άλλων παιδιών.

Επέμεινα στα απαγορευτικά “όρια” το ίδιο επίμονη κι εγώ σαν και εκείνον. Αντί να του δώσω το κουτί που απαιτούσε, άπλωσα ένα χαρτί μπροστά του και έβαλα ένα μαρκαδόρο στο χέρι του. Άρχισα να ζωγραφίζω φατσούλες με έναν άλλο μαρκαδόρο. Κάθε γκριμάτσα που σχεδίαζα την έκανα κιόλας με το πρόσωπό μου με έντονο τρόπο, σαν αρλεκίνος, λίγα εκατοστά από το πρόσωπο του Μαχμούτ.
Είχε ένα εύρωστο προσωπάκι, αφημένο, σκονισμένο και βρώμικο. Κάτι σημάδια και κάτι σαν έκζεμα κάλυπταν τα μάγουλά του. Ένα αγρίμι.
Και τότε είδα τα μάτια του. Μάτια μεγάλου άντρα, πονεμένα. Στερημένα. Ματαιωμένα.
Μέσα στα δάκρυα της στέρησης είδα ένα παιδί που προσπαθούσε να γαντζωθεί από μερικά πλαστικά χρωματιστά αντικείμενα . . Γιατί δεν είχε από κάπου αλλού να πιαστεί.
Επέμεινα στις φατσούλες για να του τραβήξω την προσοχή.
Σε λίγο σταμάτησε να κλαίει. Άρχισε να με κοιτάει στο πρόσωπο. Και μετά και στα μάτια. Και να χαμογελάει. Και μετά από λίγο να ξεκαρδίζεται. Και δειλά δειλά άρχισε με τον μαρκαδόρο που μέχρι εκείνη την ώρα έσφιγγε στις παλάμες τους, να ζωγραφίζει κι αυτός φατσούλες.
Και κάθε φορά που ζωγράφιζε μια φατσούλα με κοίταζε στα μάτια για να διαπιστώσει εάν εγκρίνω το έργο του. Αν αποδέχομαι το χαμογελαστό του πρόσωπο. Και όταν έπαιρνε την επιβεβαίωσή μου, ξεκαρδιζόταν. Ζωγράφιζε φατσούλες και ξεκαρδιζόταν. Ζωγράφιζε φατσούλες και ξεκαρδιζόταν.

Και αυτή ακριβώς είναι μια πονεμένη και διψασμένη συμπεριφορά που έχω δει να συμβαίνει σε πολλά πονεμένα παιδιά της γης που έχουν βρεθεί στον δρόμο μου και στις τάξεις μου.

Εργαστήρια στις πύλες του Πειραιά

.

8-3-2016
1o εργαστήριο στον Πειραιά, Ε1 πύλη.
Ο Νίκος, η Αδριανή, η Κατερίνα, η Ανθή κι εγώ ξεκινήσαμε το εργαστήριο περίπου στις 6.30μμ.
Είχαν φέρει τα κορίτσια κάποια υλικά, είχα κι εγώ, πήραμε και από την αποθήκη της δομής.
Απλώσαμε κάτω νάιλον. Δεκάδες παιδιών έτρεξαν όπως ήταν φυσικό και ένας διερμηνέας μας βοήθησε με την ντουντούκα, ώστε να δώσει κάποιες αρχικές οδηγίες στα παιδιά, πράγμα (η ντουντούκα) που μάλλον δημιούργησε ένταση αφού ήταν ιδιαίτερα δυνατή. 
Ήταν δύσκολο εργαστήριο καθώς τα παιδιά δίστασαν να ανοιχτούν επικοινωνιακά (εκτός απο εξαιρέσεις), είχαν συνεχώς εντάσεις και ήταν πάρα πολλά στον αριθμό. Αυτό το λέω σε σχέση με την μέχρι τώρα εμπειρία που είχαμε.
Αλλά πάντα τα παιδιά σε ανταμείβουν, με ένα χαμόγελο και μια αγκαλιά.

Νομίζω πως αυτό το εργαστήριο σηματοδότησε μια νέα κατάσταση και μας έδωσε μια ιδέα του πόσο καταπιεσμένα,καταπονημένα, κουρασμένα και αγανακτισμένα θα είναι από εδώ και πέρα τα παιδάκια που θα γνωρίζουμε. Αυτόν το διαχωρισμό που κάνω ίσως να μπορούν να το καταλάβουν οι φίλοι που έχουν δουλέψει από την αρχή στο εργαστήριο αυτό, ιδιαίτερα στον Ελαιώνα από την αρχή του φθινόπωρου. Τότε συναντούσες παιδιά πιο ανοικτά και γενικά η ατμόσφαιρα που επικρατούσε στη δομή ήταν πάντα αισιόδοξη.Αυτό φυσικά είναι μια δικη μου εκτίμηση.
Για πρώτη φορά έφυγα με μια βαριά διάθεση ....