ΔΙΚΤΥΟ ΤΕΧΝΗΣ και ΔΡΑΣΗΣ: 12/09/15

9-12-2015

Η Τέχνη είναι ένα όχημα. Ένα τελεφερίκ. Ένα υποβρύχιο. Ανάλογα σε ποια δύσβατη περιοχή θέλεις να πας. Σήμερα μας πήγε στο Νοσοκομείο των φυλακών του Κορυδαλλού.
Την πόρτα μας την άνοιξε η Θετική φωνή. Ο Γιώργος και ο Στέργιος είναι δύο εργάτες της Αγάπης όπου κάθε εβδομάδα βρίσκονται εκεί για να ενημερώσουν, να στηρίξουν και να δώσουν ελπίδα, ιδιαίτερα σε εκείνους του κρατούμενους που έχουν ακόμα ένα βάρος να σηκώσουν: την οροθετικότητα και την τοξικοεξάρτησή τους. Η Ελπίδα που φέρνουν τα παιδιά στο μήνυμά τους στην ουσία είναι αυτό: “Υπάρχει για εσένα κάτι εκεί έξω που σε περιμένει. Δεν είσαι μόνος”.

Σήμερα ήμασταν κι εμείς μαζί στην καθιερωμένη επίσκεψή τους. Η Ελένη, η Ίρις, η Παναγιώτα.
Η εμπειρία; Μοναδική και από αυτές που αφήνουν το στίγμα τους μέσα σου.

Το σφίξιμο ξεκίνησε από πριν ακόμα μπούμε μέσα στις φυλακές. Τεράστιοι τοίχοι, συρματόπλεγμα παντού, ακόμα και στον ..αέρα. Λόγω της δίκης της Χρυσής Αυγής όλη η περιοχή ήταν ασφυκτικά φρουρούμενη.
Μια μίνι κρίση πανικού συνέβη όταν ακούσαμε τη βαριά μεταλλική πόρτα να κλείνει πίσω μας. Μέχρι να φτάσουμε στην πτέρυγα του νοσοκομείου, αρκετές πόρτες χτύπησαν με θόρυβο πίσω μας. Δεν μπορώ να σας μεταφέρω τον άσχημο αυτόν ήχο. Τόσο άσχημος σα να ήταν ζωντανός και σε έπιανε από το λαιμό. Για μια στιγμή μπήκα στη θέση εκείνων των ψυχών που δεν ήρθαν εδώ μέσα σαν επισκέπτες αλλά για να ζήσουν ένα μικρό ή μεγάλο μέρος της ζωής τους.

Φτάσαμε στην αίθουσα όπου θα διακοσμούσαμε. Είχαν σχολείο εκείνη την ώρα και γι αυτό δουλέψαμε με μικρό αριθμό κρατούμενων. Οι ηλικίες τους ήταν από 20 χρονών μέχρι 60 τουλάχιστον. Όλες οι φυλές της γης και τα χρώματα ανθρώπων ήταν εκεί μέσα. Κάποιοι με αφημένη εμφάνιση. Άλλοι, οι πιο νέοι ήταν πιο στιλάτοι: σκουφάκια, τατουάζ, κοσμήματα. Θα μπορούσαν να είναι και τα παιδιά στο διπλανό τραπέζι, σε ένα καφέ στο Γκάζι. Όλοι όμως είχαν ένα κοινό βλέμμα. Ένα βλέμμα που δεν σε άφηνε να καταλάβεις τι ακριβώς αισθάνονται εκείνη τη στιγμή.

Ήταν φιλικοί μαζί μας. Ούτε μια στιγμή δεν αισθανθηκαμε κάποιο πείραγμα ή κάποιο παράξενο βλέμμα. Κάποιοι ήταν συνεσταλμένοι. Άλλοι πιο επικοινωνιακοί. Δίστασαν οι περισσότεροι να πιάσουν το πινέλο για να ζωγραφίσουν μαζί μας . “Είμαι Άχρηστος!” είπε κάποιος.
Γέλασα μέσα μου. Σα να άκουγα ένα μαθητούδι στο Δημοτικό, στις πρώτες του αναστολές μπροστά στο λευκό χαρτί. Είναι οδυνηρό το λευκό χαρτί και ο λευκός τοίχος. Μα όταν ξεκινάς να ζωγραφίζεις για πρώτη φορά -δεν έχει σημασία τι- με κάθε γραμμή αρχίζεις να αισθάνεσαι λίγο πιο σημαντικός από πριν. Λίγο πιο Χρήσιμος.

Όλοι οι διστακτικοί πήραν κάρβουνο και πινέλα τελικά. “Αυτό είναι!” είπα μέσα μου. “Είδες που μπορείς; Μια γραμμή. Μια μόνο γραμμή που θα είναι η δικιά σου η γραμμή!”.

Τα παιδιά, μας πήγαν αλλού βέβαια από εκείνα που είχαμε προγραμματίσει να σχεδιάσουμε. Εκτός από κάποια σχέδια που καταφέραμε να ολοκληρώσουμε, ενδιάμεσα γέμισαν τον τοίχο με tribal με ποδοσφαιρικά συνθήματα, με skin heads κεφάλια, κ.α. Κάποιος έκανε μια σβάστικα στο πρόσωπο που ζωγράφισε. Ο Γιώργος την έκανε καρδούλα. Ήταν η μόνη παρέμβαση που κάναμε στα σχέδιά τους. Στο επόμενο εργαστήριο θα ενσωματώσουμε στο γκράφιτι κάθε τι που ζωγράφισαν ή έγραψαν.

Πως αισθάνθηκα; Υπήρξαν έντονες στιγμές αμηχανίας. Και άγχους για να μην πούμε κάτι λάθος που θα τους στεναχωρούσε. Φόβος; Όχι. Ούτε μια στιγμή. Αισθανθήκαμε άνετα να κυκλοφορήσουμε ανάμεσά τους, να δούμε τους χώρους τους, να τους χαμογελάσουμε και να τους κοιτάξουμε στα μάτια.
Εκεί στον τοίχο καθώς ζωγράφιζα, γύρισα και είδα αυτούς τους άντρες με τα πινέλα δίπλα μου . Δεν είδα δολοφόνους ούτε εγκληματίες, ούτε κλέφτες ούτε πρεζάκια. Δεν είδα ούτε μια στιγμή τα “Άχρηστα” της κοινωνίας.
Μου φάνηκαν σαν να είδα μικρά πληγωμένα, μαλωμένα παιδιά, να παίζουν με πάθος με τις δαχτυλομπογιές τους. Για να ξεχάσουν τον θρήνο της ζωής τους.

Οι παρεμβάσεις και τα εργαστήρια θα συνεχίσουν και μετά τις γιορτές.
Ευχαριστούμε Γιώργο, Στέργιο, Θετική φωνή.