Σάββατο 30 Απριλίου 2016

Αφιέρωμα στο ΔΙΚΤΥΟ ΤΕΧΝΗΣ και ΔΡΑΣΗΣ στο: Παιδεία & Κοινωνία

Η Εφημερίδα ΑΥΓΗ και μετά από πρόσκληση του Μπάμπη Μπαλτά, κάνει αφιέρωμα στο ΔΙΚΤΥΟ ΤΕΧΝΗΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΗΣ (Οι άνθρωποι με τα μπαλόνια), στο ένθετο ΠΑΔΕΙΑ & ΚΟΙΝΩΝΙΑ.

Στη σελίδα: 16.

 Διαβάστε το αφιέρωμα παρακάτω:


ΔΙΚΤΥΟ ΤΕΧΝΗΣ και ΔΡΑΣΗΣ (Οι άνθρωποι με τα μπαλόνια)

Είναι Ιούλιος του 2015 και έχουν αρχίσει να καταφθάνουν οι πρώτοι πρόσφυγες από  τα νησιά.  Ανακοίνωσα σε φίλους και σταsocial media  την απόφασή μου να πάω κοντά σε αυτούς τους ανθρώπους  για να τους γνωρίσω προσωπικά, να τους υποδεχθώ, να παίξω με τα παιδιά τους ή απλά για να πιάσω λίγη κουβέντα με τις μαμάδες όσο το επέτρεπε η απουσία της κοινής γλώσσας. Θα είχα είδη πρώτης ανάγκης μαζί μου αλλά και είδη ζωγραφικής. Ανταποκρίθηκε πάρα πολύς κόσμος στην ανακοίνωση αυτή. Εκπαιδευτικοί, Καλλιτέχνες, ακτιβιστές,η Ένωση Εικαστικών Εκπαιδευτικών, η ομάδα Abada Capoeira Grecia,  γονείς, ακόμα και μαθητές μου. Άτομα που δεν γνώριζα προσωπικά μου έστειλαν δεκάδες μηνύματα: “Έρχομαι κι εγώ  μαζί σου”.
Για να με αναγνωρίσουν στάθηκα κάτω από το άγαλμα στο Πεδίο του Άρεως με ένα κόκκινο μπαλόνι. Μην καταφρονείς την ημέρα των μικρών πραγμάτων, είπε κάποιος και από αυτό το ασήμαντο μπαλόνι ξεκίνησε  και συνεχίζεται μια μεγάλη κίνηση αλληλεγγύης.  
Στη συνέχεια ένα ρολό από χαρτόνι απλώθηκε πάνω στις πλάκες του πάρκου και παιδιά, έφηβοι και γονείς έκατσαν πάνω σε αυτό και αρχίσαμε όλοι μαζί να ζωγραφίζουμε. Μπορεί να μην είχαμε κοινή  γλώσσα, αλλά οι εικόνες και τα πρόχειρα σχέδια  αντικατέστησαν  τη λεκτική επικοινωνία. Τα χαρτιά γέμισαν με ιστορίες. Δύσκολες ιστορίες και  με σύμβολα θυμού, πόνου,θανάτου  και πολέμου. Αλλά και ευγνωμοσύνης και αγάπης. Δεκάδες μπαλόνια μπερδεύτηκαν πάνω στους θάμνους του πάρκου μαζί με ζωγραφιές με καρδούλες.  Και μετά τη ζωγραφική, μια φίλη  πήρε το μαντολίνο της και εκεί πάνω στο χώμα μουρμούρισε μουσικές με τους μπαμπάδες και τα αγόρια.
Και όλο αυτό έγινε συνήθεια στους επόμενους μήνες. Τα χρώματα, οι  μουσικές, ο  χορός και το θέατρο, ήταν τα εργαλεία που χρησιμοποιήσαμε για να γνωρίσουμε τα παιδιά και τους γονείς τους. Μέσα σε αυτά τα μικρά φεστιβάλ Τέχνης που κάθε φορά στήναμε στις δομές φιλοξενίας, είχαμε την ευκαιρία να δούμε πόσο όμορφα και απαλά μπορεί η Τέχνη να ενώσει ανθρώπους και λαούς που ποτέ δεν θα μπορούσαν να ενωθούν διαφορετικά.
Σε αυτές τις μοναδικές στιγμές αισθανθήκαμε σα να ζωντάνευε ο “Χορός της γης”  του Ματίς μπροστά στα μάτια μας. Οι άνθρωποι όλοι ξεχνούσαν τα εξωτερικά χαρακτηριστικά, το χρώμα, τη θρησκεία και χόρευαν, τραγουδούσαν ή ζωγράφιζαν μαζί.  Οι συνεσταλμένες γυναίκες της Ανατολής  με τα μαντήλια και τα ζωγραφιστά φρύδια, ζωγράφιζαν λουλούδια δίπλα στις γυναίκες της Αφρικής με τα ελεύθερα στήθη. Και οι σκληροί άντρες με τα σαρίκια χαμογελούσαν ντροπαλά όταν τους προσκαλούσες να μουρμουρίσουν μαζί σου ένα σκοπό του Χατζιδάκι. Και αγκαλιές. Πολλές αγκαλιές πήραμε και δώσαμε τους τελευταίους αυτούς μήνες. Σε αυτές τις αγκαλιές πότε έφηβες έγερναν το κεφάλι τους στον ώμο σου για να ξεκουραστούν, πότε οι απελπισμένες μητέρες ξέσπαγαν σε δάκρυα, πότε μικρά βρέφη έβρισκαν καταφύγιο και ζεστασιά. Απαλά, τρυφερά και ανθρώπινα, η Τέχνη άνοιξε δρόμους με τα αρχέγονα υλικά της και μας βοήθησε  να κατανοήσουμε  πόσο ίδιοι είμαστε  με τους άλλους.
Η επαφή με αυτούς τους ανθρώπους κρατούσε λίγες ημέρες ή εβδομάδες αφού οι περισσότεροι συνέχισαν το δρόμο τους προς τις χώρες της Ευρώπης. Είναι τεράστια η ικανοποίηση όμως όταν χτυπάει το viber μέσα στη Νύχτα από το μήνυμα της μικρής 15χρονης Σάρας που σου γράφει πως όλα πήγαν καλά και έφτασε επιτέλους στην Σουηδία ύστερα από έναν ολόκληρο μήνα ταλαιπωρίας.
Τέτοιες  εμπειρίες ζήσαμε στους τελευταίους 9  μήνες δράσεων κοντά στους πρόσφυγες της Αθήνας. Και  η αυθόρμητη αυτή ομάδα μεγάλωσε, επισημοποιήθηκε κατά κάποιον τρόπο και αυτήν τη στιγμή οργανώνει σε εβδομαδιαία βάση 6 καλλιτεχνικά εργαστήρια   στον Ελαιώνα, στον Πειραιά, σε κέντρα φιλοξενίας ασυνόδευτων, κ.α. και σύντομα και στο Ελληνικό όπου εκεί σχεδιάζουμε μαζί με τους γονείς πρόσφυγες ένα αυτοσχέδιο σχολείο.
 Σε αυτά τα εργαστήρια εκτός από τα εικαστικά (ζωγραφικής και κατασκευών) οργανώνονται παράλληλα εργαστήρια θεατροπαιδαγωγικής, capoeira (Adaba), αφρικάνικων χορών (Τroupe emma ya), μουσικής, αγγλικής γλώσσας,κ.α.  
Στόχος της ομάδα όμως δεν είναι απλά η δημιουργική απασχόληση ατόμων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες. Οι εκπαιδευτικοί  και οι καλλιτέχνες μέλη του δικτύου είναι προσανατολισμοί στις αρχές της Δημοκρατικής εκπαίδευσης και της Κριτικής παιδαγωγικής και επιθυμούμε η Τέχνη να γίνει ένα μέσο που οι άνθρωποι θα κερδίσουν  προσωπικό και κοινωνικό χώρο, το δικαίωμα να ακούγεται η φωνή τους και τη δυνατότητα  να εξανθρωπίσουν τον Κόσμο τους. Έχουμε στο νου μας την ιδέα τουΜποάλ με το Θέατρο του καταπιεσμένου και οραματιζόμαστε ένα κινητό εικαστικό εργαστήριο για τους καταπιεσμένους της χώρας αυτής. 

Ένας ακόμα στόχος, μέσα από παρεμβάσεις είναι να “αποκατασταθεί” ο ρόλος και η σπουδαιότητα της Τέχνης στην ολόπλευρη εξέλιξη τους παιδιού και να βρει το χώρο και την αξία που της πρέπει μέσα στο Ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.  Ένας στόχος που έχουμε σαν δίκτυο, είναι να  μιλήσουμε ανοικτά για το ρατσισμό που δέχονται οι μαθητές αλλά και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί, σε αυτό το καταπιεστικό σύστημα που δεν αναγνωρίζει πραγματικά όλους τους τρόπους που μπορεί ένα άτομο  να αντιληφθεί τον κόσμο και τη γνώση, παρά μόνο τον φυσικομαθηματικό και γλωσσικό τρόπο. Σε αυτό το συντηρητικό και κουρασμένο σύστημα θέλουμε να μιλήσουμε για τις αλήθειες που μπορούν να ελευθερώσουν. Μια από αυτές είναι η Τέχνη.
Το Δίκτυο δημιουργήθηκε σε αυτές τις πρωτόγνωρες ιστορικές στιγμές πολέμου και τα μέλη του επιθυμούν να εργαστούν συστηματικά πάνω στις  εκπαιδευτικές και κοινωνικές ανάγκες που θα παρουσιαστούν. Πιστεύουμε πως είναι ευκαιρία για την εκπαιδευτική κοινότητα να διορθώσουμε παλαιά  λάθη και να βρούμε λύσεις για όλες τις ελλείψεις που ταλαιπώρησαν και περιθωριοποίησαν τα παιδιά των προσφύγων και των μεταναστών που πέρασαν από αυτόν τον τόπο τις προηγούμενες δεκαετίες.

Ελένη Καραγιάννη
Εικαστικός-εκπαιδευτικός εικαστικής αγωγής
Ιδρυτικό μέλος του Δικτύου Τέχνης και Δράσης (Οι άνθρωποι με τα μπαλόνια)

Για να μάθετε περισσότερα για το Δίκτυο μπορείτε να επισκεφτείτε τον παρακάτω σύνδεσμο:http://balloonartpeople.blogspot.gr/p/blog-page_5.html

Εμφανιζόμενη ανάρτηση

Μια ομάδα σε "σχέση" (Δίκτυο τέχνης και Δράσης)

Το παρακάτω κείμενο το έγραψε η Άννα. Το "νέο" αίμα της ομάδας μας. Ένα αεικίνητο χαρισματικό πλάσμα που αν και μόλις αποφοίτησε...